Tramstation

Het tramstation is in 1912 in gebruik genomen door de Westlandsche Stoomtramweg Maatschappij (WSM). Onder leiding van ir. D.P. Ameijden van Duijm werd de WSM vanaf 1881 uitgebreid en aangesloten op het spoornet, waardoor de afzet van tuinproducten sterk werd verbeterd. Ameijden van Duijm ontwierp alle stations. Bouwer van de stations in Maasland en Schipluiden, die elkaars spiegelbeeld waren, was aannemer Ph. Haring uit Schipluiden. Het station in Schipluiden is gebouwd in een eclectische stijl met elementen uit de chaletstijl en Art Nouveau. De overkapping van de wachtkamer naar het perron is verdwenen, maar er bestaat een plan om deze ruimte  terug te brengen. Het interieur van het tramstation is nog geheel intact met als pronkstuk de Jugendstilwachtkamer. Het pand is een jong rijksmonument.

Het gebouw is in grauw bakstenen kruisverband opgetrokken en heeft zadeldaken, die met rood, geglazuurde, platte Friese pannen zijn gedekt. De overkragende zadeldaken hebben windveren, een makelaar (houtwerk in de top van de kap) en een sierspant. In de schoorsteen is decoratief gebruik gemaakt van gele verblendsteen. In het metselwerk van de gevels komt deze steen terug in de sierbanden; daarnaast zijn er rode verblendsteen strekken en een geglazuurde afgeschuinde plint. De kozijnen hebben bewerkte hardstenen lekdorpels. Het meest voorkomende type kozijn in het pand is een samengesteld kozijn, twee- of driedelig met zesruits bovenlicht in de vaste ramen en schuiframen, onder een ongelijke drieruits roedeverdeling. In de zuidelijke gevel is een tegeltableau met de naam ‘SCHIPLUIDEN’ aanwezig.

Het interieur heeft in de wachtkamer een lambrisering met rijke Jugendstilmotieven, een fraai houten plafond en een schouw met kachel en tegels. De keuken is ook nog geheel origineel met een omtimmerde schouw, een tweetal keukenkasten, vloertegels en een betegelde lambrizering.

Tot juni 1925 vervoerde de stoomtram zowel personen als goederen. Voor een ritje naar Delft betaalde men in 1912 15 cent. In het tramstation woonde de stationschef met zijn gezin. In  het begin van de jaren zestig van de vorige eeuw stopte het geregelde tramvervoer in het Westland en verdwenen de meeste tramstations. In Schipluiden is het gebouw gelukkig bewaard gebleven. Van 1963 tot 1987 werd het tramstation achtereenvolgens gebruikt als kantoor van het transportbedrijf Eikelenboom en werkplaats van het gespecialiseerde bedrijf van Spaans. In het voorjaar van 1987 kreeg de Historische Vereniging Oud-Schipluiden het pand van de gemeente toegewezen. Na een ingrijpende restauratie werd het gebouw op 28 april 1989 als Museum Het Tramstation in gebruik genomen.